Bogactwo niebycia świnią

Autorytety odchodzą szybko, a pojawiają się bardzo wolno. Po śmierci jednej z takich właśnie osób wyciągam z półki w naszej bibliotece zbiór wywiadów Dariusza Zaborka „Życie. Przewodnik praktyczny” (Wyd. Agora, 2011).

Władysław Bartoszewski był niesamowitą personą. Jako 18-latek trafił do obozu Auschwitz, skąd został zwolniony po długiej chorobie. Był żołnierzem AK, brał udział w Powstaniu Warszawskim. Pomagał w ratowaniu Żydów podczas II wojny światowej, działając w Żegocie (zresztą za namową pisarki, Zofii Kossak). Po wojnie, uznany za szpiega, przesiedział kilka lat w więzieniu.

Nie wszyscy wiedzą, że po unieważnieniu wyroku przez ponad 20 lat był kierownikiem Referatu Wydawniczego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, a przez pewien czas także członkiem Zarządu Głównego SBP!

Był ambasadorem naszego kraju w Austrii, ministrem spraw zagranicznych, sekretarzem stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Przede wszystkim zaś przyzwoitym człowiekiem, i o tę przyzwoitość w życiu apelował do wszystkich. Był też dowcipny i odważny – nie bał się mówić tego, co myśli, nawet wtedy, kiedy innym było to nie w smak.

Władysław Bartoszewski powiedział kiedyś: Zaryzykowałbym twierdzenie, że jak ktoś urodził się człowiekiem, to łatwiej być porządnym człowiekiem niż świnią. Autor wywiadu zapytał o to zdanie. Tak skomentował je Bartoszewski:

Mnie się zdaje, że to jest łatwiej. Dla mnie: prościej. Miałbym koszmarne życie, żyjąc tak długo z poczuciem, że je z własnej woli spieprzyłem. No, a nie mam  poczucia, że byłem świnią, i to jest praktycznie moje jedyne bogactwo.

Z całego wywiadu D. Zaborka z Władysławem Bartoszewskim wyłuskałam kilka informacji dotyczących książek i czytania (jakżeby inaczej!), i – specjalnie dla Was –  że nie szło mu w szkole z matematyki… To zresztą bardzo wzruszające wspomnienie:

A na koniec zdjęcie, które – wciskając się między napierających na Profesora –  udało mi się zrobić podczas Targów Książki w Krakowie w 2010 r.

W długiej kolejce wyczekałam też wtedy autograf.